Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn là vấn đề được nhiều người quan tâm. Đây cũng là căn cứ pháp lý nền tảng để giải quyết các tranh chấp tài sản sau ly hôn. Do vậy, việc tìm hiểu các nguyên tắc phân chia tài sản khi ly hôn là điều cần thiết đối với bất cứ ai khi tiến hành thủ tục này.
⇒ Liên hệ Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp tài sản ly hôn!
Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn
QUY ĐỊNH VỀ CHIA TÀI SẢN CHUNG CỦA VỢ CHỒNG KHI LY HÔN
Để hiểu được các nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn, trước tiên cần nắm được các quy định đối với những vấn đề pháp lý liên quan. Sau đây là các quy định của pháp luật đối với vấn đề tài sản chung và cách chia tài sản sau ly hôn.
Quy định của luật về tài sản chung vợ chồng
Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng bao gồm:
| Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng. 2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng. 3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.” |
Quy định của luật về tài sản riêng vợ chồng
Để nắm được nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn cần phân định rõ những tài sản riêng không thuộc khối tài sản chung của vợ chồng.
Điều 43 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về tài sản riêng của vợ chồng bao gồm:
| 1. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.
2. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này. |
Quy định về nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn
Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn như sau:
| Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng; b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập; c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập; d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng. |
CÁC NGUYÊN TẮC CHIA TÀI SẢN CHUNG CỦA VỢ CHỒNG KHI LY HÔN
1. Nguyên tắc tôn trọng sự tự do thỏa thuận của vợ chồng trong việc chia tài sản chung khi ly hôn
Tự do thỏa thuận trong khuôn khổ pháp luật là việc hợp pháp và được pháp luật tôn trọng. Do vậy, khi ly hôn vợ chồng có quyền tự do thỏa thuận về việc chia tài sản. Đối với trường hợp này, việc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn không nhất thiết phải áp theo tiêu chí cào bằng. Các bên có thể tự thương lượng và lựa chọn cách chia tài sản phù hợp.
Tuy nhiên, trong đa số các vụ việc giải quyết tranh chấp tài sản ly hôn trên thực tế. Việc tự do thỏa thuận thường không mang lại kết quả. Điều này xuất phát từ việc bất đồng quan điểm giữa các bên. Hay đơn giản là do mâu thuẫn dẫn đến việc không tìm ra tiếng nói chung.
2. Nguyên tắc bình đẳng về quyền sở hữu trong việc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn
Vợ chồng bình đẳng với nhau về quyền sở hữu tài sản. Do vậy trong trường hợp không có sự thỏa thuận khác, tài sản chung của vợ chồng được chia theo nguyên tắc chia đôi. Tuy nhiên, việc chia tài sản này cũng được dựa trên những tiêu chí khác như:
- Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
- Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
- Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
3. Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn dựa trên hiện vật hoặc giá trị tương ứng
Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật. Đây là một trong những nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn. Trong trường hợp không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị. Bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.
Việc áp dụng nguyên tắc này cũng nhằm đảm bảo yếu tố công bằng trong việc chia tài sản. Bất kể tài sản dưới hình thức nào, đều phải tuân thủ nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn. Đây cũng là nguyên tắc quan trọng để áp dụng cho hoạt động giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn.
4. Nguyên tắc tôn trọng quyền sở hữu riêng khi chia tài sản chung
Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn cần đảm bảo phân định rõ quyền đối với tài sản riêng. Tài sản riêng thuộc sở hữu hợp pháp của riêng vợ, chồng. Trong nhiều trường hợp giải quyết tranh chấp tài sản ly hôn, các bên đương sự thường có sự nhầm lẫn về tài sản chung và tài sản riêng. Điều này dẫn đến việc đánh giá sai và tạo ra những mâu thuẫn phát sinh khi chia tài sản.
Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn. Các tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân. Các tài sản khác được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định. Ngoài ra, còn bao gồm các tài sản được hình thành từ tài sản riêng.
Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng. Các bên có thể yêu cầu chia tài sản để được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
5. Nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ịch hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự
Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn phải đáp ứng điều kiện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên. Đối với con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự, hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
Nguyên tắc này được dựa trên tinh thần bảo quyền lợi cho phụ nữ và trẻ em. Những bên được xem là yếu thế hơn trong các quan hệ pháp luật. Do vậy, họ cần sự quan tâm đặc biệt để có thể duy trì và ổn định cuộc sống.
VẤN ĐỀ PHÁP LÝ LIÊN QUAN VỀ CHIA TÀI SẢN CHUNG KHI LY HÔN
Giải quyết tranh chấp khi chia tài sản chung của vợ chồng sau ly hôn
Nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn có thể dựa trên sự thỏa thuận hay qua pháp quyết của Tòa Án.Do vậy, đối với trường hợp tự do thỏa thuận không thành. Các bên đương sự có thể giải quyết tranh chấp về tài sản qua hình thức khởi kiện để yêu cầu Tòa án phân xử. Khi đó tài sản sẽ được chia dựa trên những nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn đã được quy định.
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn
Chia tài sản sau ly hôn có phải nộp thuế?
Thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Luật thuế thu nhập cá nhân quy định:
| Trường hợp bất động sản (bao gồm cả nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định pháp luật về kinh doanh bất động sản) do vợ hoặc chồng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân được xác định là tài sản chung của vợ chồng, khi ly hôn được phân chia theo thỏa thuận hoặc do tòa án phán quyết thì việc phân chia tài sản này thuộc diện được miễn thuế. |
Như vậy, với quy định trên chia tài sản sau ly hôn của vợ chồng thuộc diện miễn thuế. Các bên đương sự sẽ không phải đóng thuế cho phần tài sản tương ứng mà mình được nhận.
Hướng dẫn việc chia tài sản khi ly hôn để đảm bảo quyền lợi
Những nguyên tắc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn sẽ giúp bạn hiểu được quyền lợi của mình khi tiến hành thủ tục. Tuy nhiên, việc áp dụng quy định và thực tiễn giải quyết sẽ có những khác biệt nhất định. Hiểu được điều này, VPLS Đặng Ngọc cung cấp dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình. Nhằm giúp khách hàng hiểu rõ quy trình giải quyết các vụ án và tranh chấp tài sản ly hôn. Đồng thời, trực tiếp tham gia đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng trong hoạt động tố tụng.
Với kinh nghiệm thực tiễn tham gia giải quyết các vụ án về ly hôn và phân chia tài sản. Văn phòng luật sư Đặng Ngọc là đơn vị uy tín trong lĩnh vực pháp luật hôn nhân và gia đình. Chắc chắn sẽ giúp bạn có những phương án tốt nhất, để bảo vệ tối đa quyền lợi của mình.
